Danh sách các liệu pháp và phương thức vật lý trị liệu

Admin  27/08/2019       13:39

 

Nếu bạn bị chấn thương cơ xương hoặc rối loạn chức năng vận động, bác sĩ có thể khuyến nghị bạn thực hiện vật lý trị liệu để giúp giảm đau và cải thiện khả năng vận động. Các triệu chứng có thể nhẹ, hoặc cũng có thể hạn chế nghiêm trọng khả năng vận động của bạn.

Nhiều lựa chọn trị liệu hiện có dành cho những bệnh nhân được giới thiệu đến vật lý trị liệu. Nhà vật lý trị liệu thường sử dụng các phương thức và nhân tố để tăng cường hiệu quả trị liệu và giúp đạt được các mục tiêu phục hồi chức năng. Chúng có thể được sử dụng để giảm đau và viêm. Các bài tập có thể được chỉ định để giúp cải thiện sức bền, sức mạnh hoặc phạm vi chuyển động. Chuyên gia vật lý trị liệu nên chuẩn bị sẵn sàng để giải thích cho bạn lý do sử dụng từng phương thức trị liệu và những gì có thể kỳ vọng từ mỗi đợt điều trị.

  1. Thể dục

Thể dục là sự nhấn vật lý có kiểm soát tác động lên cơ thể để giúp cải thiện sức mạnh, phạm vi chuyển động hoặc tính linh hoạt, dẻo dai. Có thể tập thể dục thụ động hoặc chủ động. Tập thể dục thụ động chỉ đơn giản yêu cầu bạn thư giãn trong khi một người khác, chẳng hạn như một nhà vật lý trị liệu, thực hiện tác động nhấn. Ví dụ như trường hợp giãn cơ căng gân kheo, một người nâng chân của bạn lên để kéo giãn cơ gân kheo ở phía sau đùi.

Tập thể dục chủ động là việc bạn thực hiện tập luyện bằng chính sức lực của mình. Đi trên máy chạy bộ, bài tập tăng cường hông hoặc nâng chân thẳng đều là những bài tập chủ động.

Nếu bạn thực hiện vật lý trị liệu ở phòng khám, tại nhà hoặc trong khi ở bệnh viện, bạn có thể sẽ tham gia vào một số hình thức thể dục để giúp cải thiện khả năng vận động. Nhiều khi bạn sẽ được hướng dẫn một chương trình thể dục tại nhà. Chương trình tại nhà là một nhóm các bài tập được nhà vật lý trị liệu chỉ định để bạn tự thực hiện. Chương trình thể dục tại nhà có thể rất quan trọng để giúp bạn trở lại với chức năng bình thường.

  1. Siêu âm

Siêu âm là phương pháp trị liệu nóng sâu được sử dụng để điều trị các bệnh cơ xương khớp như bong gân hoặc viêm gân. Nhà vật lý trị liệu thực hiện siêu âm bằng máy siêu âm. Cây quét được gọi là đầu dò siêu âm được ấn nhẹ lên da và di chuyển quét các vòng tròn nhỏ gần vị trí bị thương. Một lượng gel nhỏ được dùng để giúp sóng siêu âm được hấp thụ vào da và cơ bắp.

  1. Kích thích điện và TENS

Kích thích điện và Điện kích thích thần kinh qua da (Transcutaneous Electrical Nerve Stimulation - TENS) đôi khi được sử dụng trong vật lý trị liệu để giúp giảm đau quanh mô bị tổn thương. Có hai lý thuyết về cách thức kích thích hoạt động: lý thuyết cổng và lý thuyết thuốc phiện giảm đau.

Các hình thức kích thích điện khác có thể được sử dụng để làm co cơ bắp. Đây được gọi là kích thích điện thần kinh cơ (Neuromuscular Electrical Stimulation - NMES), được sử dụng để giúp các cơ bị thương "học lại" cách hoạt động đúng.

  1. Kéo dãn

Kéo dãn được sử dụng trong điều trị đau thắt lưng và đau cổ để giúp giảm đau và cải thiện khả năng vận động ở cột sống.

Để kéo dãn cột sống, bạn được buộc vào một máy cơ, trong đó có áo lót giúp nâng đỡ xương sườn và một dụng cụ khác quấn quanh xương chậu. Áo lót và dụng cụ ở xương chậu được giữ ổn định bằng dây đai, lực cơ học được tác động từ máy cơ.

Kéo dãn đốt sống cổ được áp dụng ở cả tư thế ngồi hoặc nằm. Nếu trong tư thế ngồi, đầu bạn sẽ được gắn bộ dây nịt và hệ thống ròng rọc với tạ trọng lượng nhỏ kèm theo. Quả tạ tạo ra lực kéo trong khi bạn ngồi thoải mái trên ghế. Trong tư thế nằm hay nằm ngửa, một thiết bị riêng được sử dụng để tạo ra lực kéo. Bạn phải nằm ngửa và buộc trán vào thiết bị. Sau đó, lực kéo đến cổ được tạo ra nhờ một máy bơm khí nén.

Về mặt lý thuyết, lực kéo giúp phân tách các khớp và không gian đĩa đệm ở thắt lưng hoặc cổ, từ đó giúp giảm áp lực lên các dây thần kinh cột sống.

  1. Di động khớp

Di động khớp xuất hiện khi nhà vật lý trị liệu thụ động di chuyển các khớp của cơ thể theo các hướng cụ thể. Điều này có thể giúp giảm đau và cải thiện khả năng vận động. Trong khi chúng ta thường nghĩ rằng các khớp của chúng ta chuyển dịch xoay như bản lề, chuyển động trượt cũng có thể xảy ra giữa các khớp của cơ thể. Chuyển động trượt này được tăng lên trong quá trình di động khớp. Mức độ mà nhà trị liệu di chuyển mỗi khớp phụ thuộc vào mức độ áp lực và hướng của lực tác dụng lên khớp.

Dù di động khớp là một phương thức trị liệu thụ động, nhà vật lý trị liệu có thể dạy cho bạn các kỹ thuật tự vận động để bạn có thể chế ngự, kiểm soát vấn đề của mình một cách độc lập. Điều này có thể giúp bạn nhanh chóng trở lại với chức năng bình thường và cung cấp cho bạn một chiến lược để ngăn chặn các vấn đề trong tương lai.

  1. Mát xa

Mát xa là sử dụng tay xoa bóp các mô bị tổn thương của cơ thể để giúp giảm đau, cải thiện lưu thông và giảm căng cơ. Có rất nhiều kỹ thuật mát xa, bao gồm xoa vuốt nhẹ nhàng (effleurage), đấm bóp, tẩm quất (petrissage), điểm kích hoạt (trigger point massage – bấm huyệt kiểu Mỹ).

  1. Nhiệt

Túi chườm nhiệt hay túi chườm nóng có thể được sử dụng trên cơ thể nếu bạn bị chấn thương. Nhiệt giúp tăng cường lưu thông đến các mô bị tổn thương, thư giãn các cơ và giảm đau.

Trong phòng khám vật lý trị liệu, túi chườm nóng được giữ trong một thiết bị gọi là “hydrocollator”. Đây là một thùng nước nóng lớn. Các túi chườm nóng là các gói vải chứa đầy hỗn hợp cát, đất sét và silica. Túi chườm nóng hấp thụ nước nóng, sau đó được bọc trong vải bông và khăn tắm trước khi đặt lên cho cơ thể bạn, thường được giữ trên phần cơ thể bị thương trong 15 đến 20 phút.

Phải thận trọng khi sử dụng túi chườm nóng vì da có thể bị bỏng nếu dùng khăn không đủ trong quá trình dùng nhiệt.

  1. Đá lạnh

Nếu bạn bị chấn thương, túi chườm lạnh hoặc đá lạnh có thể được đặt trên cơ thể của bạn để giúp giảm đau và kiểm soát viêm. Nước đá thường được sử dụng trong giai đoạn chấn thương cấp tính hoặc ban đầu để hạn chế sưng cục bộ quanh các mô.

Túi chườm lạnh thường được dùng trong 15 đến 20 phút. Giống như túi chườm nóng, phải cẩn thận để tránh tổn thương da do quá lạnh.

  1. Điện chuyển ion

Điện chuyển Ion (Iontophoresis) là một hình thức kích thích điện được sử dụng để đưa thuốc qua da đến các mô bị viêm hoặc bị tổn thương. Thông thường, hợp chất hữu cơ steroid như dexamethasone (thuốc chống viêm) được sử dụng trong điều trị viêm. Hợp chất steroid này có thể giúp giảm đau và sưng các mô xuất hiện khi chúng bị viêm.

Iontophoresis có thể được sử dụng trong điều trị các bệnh khác, tùy thuộc vào loại thuốc được sử dụng trong quá trình trị liệu.

  1. Laser hay Liệu pháp Ánh sáng

Liệu pháp ánh sáng liên quan đến việc sử dụng ánh sáng ở bước sóng cụ thể để giúp cải thiện quá trình chữa lành các mô bị tổn thương. Việc điều trị không đau và thường kéo dài khoảng một đến ba phút. Để áp dụng liệu pháp ánh sáng, chuyên gia vật lý trị liệu của bạn sẽ giữ bút phát ánh sáng trực tiếp trên phần cơ thể bị thương và nhấn nút để kích hoạt ánh sáng.

Liệu pháp ánh sáng có thể được sử dụng trong điều trị đau mãn tính, viêm hoặc chữa lành vết thương.

Lý thuyết đằng sau liệu pháp ánh sáng là các photon ánh sáng mang theo năng lượng tác động lên các mô bị tổn thương, giúp cải thiện các quá trình của tế bào và tăng tốc độ chữa lành hoặc giảm đau.

  1. Băng trị liệu vận động Kinesio

Băng trị liệu vận động Kinesio hay K-tape thường được các nhà vật lý trị liệu sử dụng phụ trợ để tăng cường hiệu quả cho chương trình phục hồi. Băng này được làm từ một loại vải dẻo mà có thể giãn và kéo khi bạn di chuyển. Nó được sử dụng cho nhiệm vụ khác nhau, có thể bao gồm:

  • Ức chế cơ bắp
  • Tạo điều kiện thuận lợi kích thích cơ bắp
  • Kiểm soát bầm tím và sưng
  • Giảm đau

Băng trị liệu vận động Kinesio được dùng trên da và có thể được giữ tại chỗ trong một vài ngày. Cần thận trọng khi sử dụng vì K-tape là một phương thức điều trị mới mẻ, chưa được thử nghiệm đầy đủ, và kết quả đạt được có thể là do hiệu ứng giả dược.

  1.  Bồn trị liệu xoáy nước

Bồn trị liệu xoáy nước là hình thức thủy trị liệu được sử dụng để giúp cải thiện lưu thông, duy trì vết thương sạch hoặc kiểm soát viêm. Bồn trị liệu xoáy nước có thể nóng hoặc lạnh. Nhiệt độ thông thường của bồn xoáy nước nóng là từ 98 đến 110 độ F, của bồn tắm xoáy nước lạnh thường từ 50 đến 60 độ F.

Bồn tắm xoáy nước có động cơ hoặc máy khuấy giúp dịch chuyển nước xung quanh bộ phận cơ thể đang được điều trị. Chuyển động này có tác dụng xoa dịu, và cũng có thể được sử dụng trong trị liệu loại bỏ phần mô bị hoại tử khỏi vết thương.

Một phiên trị liệu điển hình của bồn xoáy nước đòi hỏi đặt phần cơ thể cần điều trị vào trong nước và thư giãn trong khi nước xoáy xung quanh nó. Có thể thực hiện các bài tập nhẹ nhàng để giúp cải thiện chuyển động xung quanh bộ phận cơ thể khi nó ở trong xoáy nước. Phải cẩn thận đảm bảo rằng bồn tắm xoáy nước không quá lạnh hoặc nóng, vì nhiệt độ vượt quá cho phép có thể làm hỏng làn da của bạn trong quá trình điều trị.

 

 

Nguồn: https://www.verywellhealth.com/physical-therapy-treatments-and-modalities-2696683

Ngày đăng: 04/09/2018

Tác giả: Brett Sears