Liệu pháp điều trị phục hồi đột quỵ vẫn duy trì giống nhau trong nhiều thập kỷ. Nhưng giờ đây, một loại liệu pháp mới liên quan đến kích thích thần kinh đã cho thấy những kết quả đầy hứa hẹn trong việc tăng nhanh thời gian phục hồi cho một số bệnh nhân.
Thông thường, sau khi sống sót sau một cơn đột quỵ, nhiều người gặp khó khăn khi sử dụng tay hoặc cánh tay ở bên cơ thể bị ảnh hưởng.
Để giúp họ có thể sử dụng lại chân tay, các nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe đặc biệt khuyến khích trị liệu phục hồi chức năng, bao gồm vật lý trị liệu, trong đó bệnh nhân hoàn thành các nhiệm vụ lặp đi lặp lại để giúp cải thiện chức năng của chi bị suy yếu.
Nhưng một nghiên cứu thí điểm gần đây được công bố trên tạp chí Stroke cho thấy kết hợp liệu pháp phục hồi chức năng thông thường với kích thích dây thần kinh phế vị (Vagus Nerve Stimulation - VNS) tăng gấp đôi tốc độ phục hồi ở bệnh nhân đột quỵ bị suy yếu chi trên.
Những gì nghiên cứu phát hiện ra
Các nhà nghiên cứu tin rằng VNS có thể cung cấp “sự tăng cường phụ trợ” cho các tế bào thần kinh chịu trách nhiệm kiểm soát vận động tay hoặc cánh tay của bệnh nhân.
“Nguyên lý là khi dây thần kinh phế vị được kích thích sẽ giải phóng các chất dẫn truyền thần kinh vào não”, theo Tiến sĩ Teresa Kimberley - Tác giả chính và Giám đốc của Phòng thí nghiệm phục hồi não tại Viện Đa khoa Massachusetts, trả lời phỏng vấn với Healthline.
“Vì vậy, nếu bạn đang cố gắng mở bàn tay của mình, tất cả các tế bào thần kinh trong não có liên quan đến việc mở bàn tay đang cố gắng hoạt động sẽ có thêm chất dẫn truyền thần kinh để sẵn sàng tăng cường liên kết tiếp hợp.”
Những người tham gia được cấy ghép thiết bị VNS
Nghiên cứu thí điểm là thử nghiệm lâm sàng giai đoạn II có sự tham gia của 17 người đã trải qua cơn đột quỵ 4 tháng đến 5 năm trước khi họ được ghi danh tham dự.
Khi bắt đầu nghiên cứu, tám trong số những người tham gia đã được cấy ghép một thiết bị VNS cung cấp các kích thích điện đến dây thần kinh phế vị của họ. Chín người tham gia còn lại được cấy ghép một thiết bị không hoạt động.
Qua sáu tuần, tất cả những người tham gia đã tham dự nhiều buổi trị liệu phục hồi chức năng tại phòng khám.
Vào thời điểm cuối của sáu tuần đó, tất cả đều biểu hiện sự cải thiện chức năng chi trên của họ. Không có sự khác biệt có ý nghĩa thống kê đáng kể trong các cải thiện được quan sát giữa những người tham gia được cấy thiết bị hoạt động so với thiết bị không hoạt động.
Nhưng sau sáu tuần đó, những người tham gia tiếp tục tập thể dục tại nhà trong 90 ngày. Vào thời điển cuối của 90 ngày đó, những người tham gia được cấy thiết bị hoạt động đã cho thấy những cải thiện lớn hơn đáng kể ở chức năng chi trên của họ so với những người được cấy thiết bị không hoạt động.
Thực tế, 88% người tham gia được cấy thiết bị hoạt động đã cho thấy những cải thiện có ý nghĩa lâm sàng, so với chỉ 33% ở những người được cấy thiết bị không hoạt động.
Trong khi những người tham gia được cấy thiết bị hoạt động tiếp tục cải thiện trong suốt giai đoạn tập luyện tại nhà, những người được cấy thiết bị không hoạt động thực sự đã đánh mất một số thành quả mà họ đã đạt được ban đầu.
“Có rất nhiều liệu pháp có thể giúp bạn cải thiện trong khi đang trị liệu, hoặc ngay sau khi bạn thực hiện trị liệu, nhưng sau đó, chúng có xu hướng giảm xuống,” Kim Kimley giải thích.
“Vì vậy, một trong những điều khiến tôi phấn khích về cách tiếp cận này là nó có thể là một cách để ngăn chặn việc trở lại vạch xuất phát khi dừng trị liệu,” bà nói thêm.
Mặc dù phương pháp điều trị này đã được xét thấy là an toàn chấp nhận được, nhưng có ba trường hợp đối nghịch không thể coi thường được báo cáo trong số những người tham gia sau khi cấy ghép thiết bị VNS.
Cuối cùng đã có một liệu pháp phục hồi mới
Trong những thập kỷ gần đây, việc điều trị đột quỵ cấp tính đã được nhiều tiến bộ. Nhưng có rất ít bước phát triển trong lĩnh vực phục hồi đột quỵ và phục hồi trong dài hạn.
“Nghiên cứu này có tiềm năng mở ra một mô thức hoàn toàn mới để chăm sóc bệnh nhân sau đột quỵ,” theo Bác sĩ Karen Furie - Chủ tịch Hội đồng đột quỵ của Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ và Giáo sư Thần kinh học tại Trường Y Warren Alpert thuộc Đại học Brown, trả lời phỏng vấn của Healthline.
“Một trong những khía cạnh đáng thất vọng của việc điều trị đột quỵ là với tất cả những tiến bộ đã đạt được trong chăm sóc cấp tính, chúng tôi không thấy những tiến bộ tương tự trong việc bình phục và phục hồi chức năng,” bà nói thêm.
Mặc dù kết quả của nghiên cứu này rất hứa hẹn, nhưng cần nhiều nghiên cứu hơn để đánh giá sự an toàn và hiệu quả của việc kết hợp liệu pháp phục hồi chức năng đột quỵ với VNS.
Theo Tiến sĩ Steven Messe, Phó giáo sư Thần kinh học tại Bệnh viện Đại học Pennsylvania và là viện sĩ của Viện Hàn lâm Hoa Kỳ, trả lời phỏng vấn với Healthline: “Tôi nghĩ rằng sự can thiệp bổ sung để giúp phục hồi chức năng vận động cho bệnh nhân đột quỵ rất thú vị, nhưng điều này sẽ đòi hỏi sự thừa nhận trong một thử nghiệm quy mô lớn hơn, và điều đáng chú ý là 3 trong số 17 bệnh nhân đã có những kết quả ngược lại liên quan đến việc cấy ghép VNS, do đó, rủi ro tiềm tàng và chi phí sẽ phải được cân nhắc so với lợi ích dự kiến đạt được.”
Để nghiên cứu sâu hơn phương pháp điều trị này, Kimberley và nghiên cứu sinh của cô đang tuyển người tham gia thử nghiệm lâm sàng giai đoạn III quy mô lớn hơn.
“Thử nghiệm then chốt này là những gì mà Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (Food and Drug Administration – FDA) yêu cầu để đưa ra quyết định cuối cùng về việc liệu đây có phải là thứ nên có sẵn trên thị trường tự do hay không”, bà trả lời.
Điểm mấu chốt/Kết luận
Nghiên cứu thí điểm mới cho thấy rằng bổ sung việc kích thích dây thần kinh phế vị vào liệu pháp phục hồi chức năng thông thường có thể tăng gấp đôi tốc độ phục hồi cho bệnh nhân đột quỵ.
Nhưng cấy một chất kích thích thần kinh có thể gây ra các biến chứng và các chuyên gia cho rằng cần phải nghiên cứu thêm trước khi đưa nó vào sử dụng rộng rãi.
Nguồn: healthline.com
Ngày đăng: 04/10/2018
Hotline: (+84) 24 3640 4550 
Email: info@rehabvietnam.vn 
